Nieuws & insights

Dit leerde René Wolfkamp over leiderschap tijdens de coronacrisis

Geschreven door Lieke van Grinsven | 23.10.2020

"Van alle risicoanalyses die wij doen bij investeringen in of aankopen van bedrijven, is de coronapandemie een scenario dat wij nog nooit hebben meegenomen", aldus René Wolfkamp. René is Algemeen Directeur bij Wadinko NV en heeft ruim 30 jaar ervaring als CEO bij grote internationale organisaties als Schoeller Allibert, ESE World B.V. in Private Equity en als commissaris. Momenteel is hij 6 jaar werkzaam bij Wadinko NV, een regionale participatiemaatschappij die door middel van investeringen de bedrijvigheid bevordert in de omgeving Overijssel. Als kennispartner van organisaties in de maakindustrie, zakelijke dienstverlening en logistiek, gaan we met René in gesprek over wat leiderschap voor hem betekent en hoe hij dat in tijden van crisis in de praktijk brengt. Tevens zijn we ook benieuwd naar zijn ervaringen met de CEO Reflection Circle van Quaestus waar hij in 2019 aan heeft deelgenomen. 

Leiderschap. Wat betekent dat voor je?
'Voor mij betekent leiderschap dat mensen graag voor je willen werken en dat je samen iets voor elkaar kunt krijgen. Dat je iets bereikt met je organisatie waarvan je later zegt: dat is écht een wezenlijke verandering geweest ten aanzien van de organisatie, product of strategie. Authenticiteit vind ik ook heel belangrijk. Als leider moet je jezelf kunnen zijn, want mensen “ruiken” het als je dat niet bent. Je kunt bijvoorbeeld zakelijk en privé niet een totaal ander persoon zijn. Ook betekent leiderschap voor mij dat je een cultuur moet creëren van vertrouwen en ondernemerschap, dat je staat voor je troepen en dat je mensen uit de wind houdt.

Bij Wadinko NV geef ik leiding aan een klein team van 8 mensen dat investeert in bedrijven. In deze crisis is het belangrijk om het vertrouwen te houden en om met elkaar de dingen te doen die belangrijk zijn zoals mensgericht communiceren. Bijvoorbeeld om naast het vergaderen op afstand, ook eens fysiek met elkaar af te spreken en te vragen waar je hen kan ondersteunen, men wil in deze tijd graag even hun verhaal kwijt. Wij doen dit met de bedrijven waarin we in investeren en waarin wij aandeelhouder zijn. Het concept van Secure Base Leadership spreekt mij hierbij enorm aan én dat propageren wij ook.'

Hoe doen jullie dat, het propageren van Secure Base Leadership?
'Secure Base Leadership begint bij jezelf. Maar wij praten er ook uitgebreid over met onze directeuren. Vaak zijn er twee redenen waarom mensen graag voor iemand willen werken. Allereerst; is er voldoende care? En daarnaast; is er voldoende uitdaging (dare)? Tijdens zo'n gesprek met een van de ondernemers probeer ik hem of haar dan ook uit te dagen door vragen te stellen als, hoe zit dit bij jouw organisatie? In die bepaalde situatie, ben jij dan de dominante ondernemer die met druk en vanuit angst dingen voor elkaar probeert te krijgen of ben jij toch die play-to-win ondernemer die veiligheid biedt naar je mensen en het potentieel los maakt in je organisatie? Dat gesprek gaan we steeds vaker aan. Dat heb ik ook echt meegenomen uit de CEO Reflection circle van Quaestus.'

Hoe heb jij jezelf ontwikkeld als Leider?
'30 jaar geleden ben ik voor het eerst Algemeen Directeur geworden, toen was ik 31. Op die leeftijd vind je het allemaal spannend, is er veel druk en wil je jezelf nog echt ontzettend bewijzen. Daarna heb ik veel grote organisaties geleid maar daarnaast ook met veel Private Equity organisaties gewerkt en daar heerst vaak een sterke prestatiecultuur. In die cultuur lag het zwaartepunt op de verwachtingen dat je in control was en dat je jouw budget haalt.

De laatste jaren heb ik mezelf als leider veel meer kwetsbaar durven op te stellen. Waar het kwetsbaar opstellen als leider, eerder gezien werd als zwakte heb ik geleerd dat die kwetsbaarheid je juist sterker maakt, maar dat komt ook door de ervaringen.'

Dat meer kwetsbaar opstellen, merk je dat je daar andere reacties op krijgt dan voorheen?
'Je krijgt steeds meer verbinding in een gesprek. Wat je bijvoorbeeld ziet is dat CEO's vaak worstelen met dezelfde problemen. Vaak spelen er problemen uit het verleden en zit er een enorme bewijsdrang. Wanneer je je daar bewust van bent en je snapt waar het gedrag vandaan komt, dan snap je ook beter hoe dat bij anderen werkt.

Bij Wadinko NV proberen wij echt een verbindende sparringpartner te zijn voor de directeuren/groot aandeelhouders, waarin de relatie en de verbinding belangrijk zijn, waar het kwetsbaar durven op te stellen van belang is en niet dat je daar als “almachtige aandeelhouder” aan tafel komt.' Maar tegelijkertijd proberen we de ondernemer voortdurend uit te dagen om de onderneming te laten groeien en beter te worden.

Wat heb je geleerd van de afgelopen crisistijd?
'Je leert dat in alle risicoanalyses die je altijd doet bij het doen van investeringen of aankopen van bedrijven, dit een scenario is geweest wat je nooit hebt meegenomen, een grote pandemie. Je leert dus dat risicomanagement heel belangrijk is en dat je het eigenlijk nooit goed genoeg kunt doen. De wereld is niet zo maakbaar als dat we allemaal willen en vrijheid is niet zo vanzelfsprekend als wij denken. Daar moeten we allemaal denk ik even een 'reset' in doen. Ik heb in deze tijd ook geleerd dat leiderschap situationeel is. In een crisis heb je een heel ander soort leiderschap nodig dan wanneer je moet bouwen. Binnen het Secure Base Leadership gedachtegoed, zie je situationeel leiderschap eigenlijk ook terugkomen. Afhankelijk van de situatie, zie je dat leiders verschillende soorten rollen pakken bijvoorbeeld: de manager, de coach of de ondernemer.’

Welke uitdagingen zijn er de afgelopen jaren binnen Wadinko NV geweest waarin jij jezelf hebt kunnen ontwikkelen als leider? En hoe heb je dat aangepakt?
'De uitdaging van het afgelopen jaar was het verder professionaliseren van de organisatie. We hebben veel ondernomen op het gebied van Human Capital. Dus bijvoorbeeld het werven en behouden van jong talent voor bedrijven en de regio. We hebben hiervoor een aantal initiatieven genomen door verschillende nieuwe bedrijven op te zetten. De grootste uitdaging van dit moment is echter wel de corona crisis en de rol die wij daarin hebben.'

Wat is de missie van Wadinko NV voor de toekomst?
'Wij zijn hier op aarde voor het bevorderen van gezonde bedrijvigheid in vooral de provincie Overijssel, de Noordoostpolder en Zuidwest-Drenthe. Wij willen graag door onze inzet en ondersteuning de concurrentiepositie van Overijssel versterken. Dat doen wij door te focussen op de kerncompetentie die de ondernemer zelf vaak niet of minder heeft namelijk leiderschapsontwikkeling, organisatieontwikkeling en netwerken. Dus als wij in staat zijn om organisatieontwikkeling of persoonlijk leiderschap te stimuleren of teams te versterken, dan vind ik dat we geslaagd zijn.'

Is het investeren in Human Capital een van de successen van de afgelopen periode die je ook aan jezelf toe mag schrijven?
'De manier waarop wij onze Human Capital agenda gedefinieerd hebben, dat vind ik een succes van het team. Dat is echt iets nieuws geweest. Maar ook het type bedrijven waar we de laatste jaren in geïnvesteerd hebben, vind ik mooi en divers. We investeren in zowel de maakindustrie als in zakelijke dienstverlening of logistiek, maar ook organisaties waar mensen werken met een beperking of mensen die een achterstand hebben tot de arbeidsmarkt. We hebben bijvoorbeeld geïnvesteerd in een schoonmaakbedrijf in Zwolle, maar ook in Cycloon, waar veel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werken. Dat zou een commerciële Private Equity niet doen, omdat het businessmodel niet zo aantrekkelijk is. Bij Wadinko NV vinden we het belangrijk om deze investeringen toch te doen, omdat we hier veel kunnen bijdragen wat betreft organisatieontwikkeling. Dus we pakken ook onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.'

Wat is het beste advies dat je ooit hebt gehad?
'Blijf jezelf en verbind met mensen. Je ervaring wordt elke dag rijker en wees niet bang om risico's te nemen. Geef mensen het vertrouwen.'

Meer weten over ons Secure Base Leadership gedachtegoed?
Download
hier de whitepaper.